Χρόνο με τον χρόνο, η συλλογή χειμερινών αθλημάτων εμπλουτίζεται με νέες πειθαρχίες. Κάποιες παραμένουν για τους λάτρεις, ενώ άλλες κερδίζουν διεθνή αναγνώριση και, με τον καιρό, εντάσσονται ακόμα και στο πρόγραμμα των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων.
Πριν από δέκα-δεκαπέντε χρόνια, όχι όλοι γνώριζαν ονόματα όπως curling, skeleton, short track, half-pipe ή slopestyle – ενώ σήμερα αυτά είναι ήδη ολυμπιακά αγωνίσματα. Υπάρχουν, επίσης, και πιο πρόσφατα χειμερινά extreme αθλήματα!
Dry Tooling
Οι αξίνες, οι κασμάδες και τα crampons εμφανίστηκαν ταυτόχρονα με την αναρρίχηση. Ωστόσο, το “dry tooling” είναι ένα αρκετά νέο είδος αθλήματος. Γνωστό επίσης με χιουμοριστική διάθεση ως η “πιο αδέξια μορφή αναρρίχησης”, αποτελεί μια εναλλακτική για αθλητές που δεν ενθουσιάζονται από τον πάγο και θέλουν να προπονηθούν σε πιο ελεγχόμενο περιβάλλον.
Αυτό το είδος αναρρίχησης περιλαμβάνει την αναρρίχηση σε σχεδόν κάθετους γκρεμούς με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων αναρρίχησης σε πάγο – αξίνες στα χέρια και crampons στα πόδια. Υπάρχει μια ειδική τεχνική για το dry tooling, η οποία διαφέρει αισθητά από κάθε άλλη μορφή αναρρίχησης. Μερικά σημαντικά τεχνικά θέματα αναλύονται στο άρθρο Three Drytooling tips.
Οι αθλητές χρησιμοποιούν συχνά το dry tooling σε γυμνούς βράχους κατά τις μεταβατικές περιόδους και όλο και περισσότερο σε περιοχές που έχουν επηρεαστεί από την παγκόσμια θέρμανση. Ιδανικές τοποθεσίες για το dry tooling είναι σπηλιές και κάθετα βράχια που δεν είναι κατάλληλα για την κλασική αναρρίχηση. Οι διαδρομές είναι συνήθως 50/50 φυσικές και τρυπημένες από αναρριχητές με οπές και υποδοχές για τα εργαλεία αναρρίχησης.
Αυτό προκαλεί συχνά συγκρούσεις με τους υποστηρικτές της κλασικής αναρρίχησης. Οι dry toolers καταστρέφουν συνήθως τις φυσικές προεξοχές και τα σημεία πρόσφυσης στις διαδρομές, προκαλώντας την οργή των αναρριχητών. Επιπλέον, οι γρατζουνισμένοι και σημαδεμένοι βράχοι φαίνονται άσχημοι ακόμη και σε κάποιον που δεν γνωρίζει για την πρακτική της αναρρίχησης.
drytooling-na-skalodrome
Αυτός είναι ένας τεχνικός και ακραίος τρόπος αναρρίχησης, όπου οι περισσότερες κινήσεις δεν είναι φυσικές και απαιτούν ιδιαίτερες λύσεις και άψογη φυσική κατάσταση.
Εταιρείες όπως η Petzl, η Black Diamond και η ρωσική εταιρεία Krukonogi έχουν αρχίσει να παράγουν ειδικό εξοπλισμό για dry tooling.
εξοπλισμός για dry tooling
Σήμερα, οι λάτρεις του dry tooling διαθέτουν τις δικές τους διαδρομές διαφορετικών κατηγοριών δυσκολίας, από τις απλούστερες έως τις πιο απροσπέλαστες (από Μ1 έως Μ15), συμπεριλαμβανομένων κάθετων και ακόμη και αντίθετων κλίσεων και “μιξ” (συνδυασμός βράχων και παγωμένων τμημάτων). Πολλές διαδρομές βρίσκονται στην Κριμαία, τον Καύκασο, τα Τσεχικά Τάτρα, τη Νορβηγία και τον Καναδά.
Για το dry tooling εξοπλίζονται επίσης τοίχοι αναρρίχησης κατασκευασμένοι από βράχο ή ξύλο. Παρεμπιπτόντως, σχεδόν όλοι οι αρχάριοι αναρριχητές κάνουν τις πρώτες τους αναρριχήσεις σε αυτό που στη γλώσσα τους αποκαλείται “fanera”.
Η ηθική και η αισθητική του οικολογικού dry tooling περιγράφονται στο άρθρο Rules for Dry Tooling .
Naturbahn
Το Naturbahn είναι ένα άγνωστο άθλημα με έλκηθρα, αλλά οι περισσότεροι έχουν ασχοληθεί με αυτό ως ερασιτέχνες κάποια στιγμή. Αυτό που κρύβεται πίσω από την ονομασία – Naturbahn (στα γερμανικά – φυσική πίστα) – δεν είναι τίποτα άλλο από την καθοδική πορεία με έλκηθρα από φυσικούς λόφους, όπως τα παιδιά που κάνουν έλκηθρο στις πλαγιές.
Ενδιαφέρον είναι ότι κατά την προετοιμασία των πιστών για διεθνείς αγώνες, ο κανόνας “φυσικότητας” ελέγχεται αυστηρά: απαγορεύεται κατηγορηματικά η τεχνητή αλλαγή αναγλύφου (ανύψωση της πίστας), η χρήση τεχνητού χιονιού ή η προσθήκη οποιωνδήποτε χημικών πρόσθετων στο φυσικό χιόνι για να παραταθεί η διάρκειά του.
Οι κανονισμοί καθορίζουν το μήκος της διαδρομής (συνήθως από 0,8 έως 1,2 χιλιόμετρα), τον αριθμό των στροφών, τις καμπύλες, τις ακτίνες τους, τη μέση και μέγιστη κλίση της πίστας (13 και 25 μοίρες αντίστοιχα). Πρόκειται για ένα πραγματικά εξαιρετικά αδρεναλινικό χειμερινό άθλημα.
Αυτό το άθλημα καλλιεργείται στην Ευρώπη εδώ και πολύ καιρό, ενώ τα πρωταθλήματα της ηπείρου διεξάγονται από το 1970. Έγινε μια τολμηρή προσπάθεια να συμπεριληφθεί αυτή η πειθαρχία στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων, αλλά δεν έτυχε υποστήριξης από την παγκόσμια ομοσπονδία έλκηθρων – το Naturbahn δεν είναι ακόμα ιδιαίτερα δημοφιλές εκτός Ευρώπης.
Οι διαγωνισμοί διεξάγονται σε τρεις κατηγορίες - μονό και διπλό για άνδρες και μονό για γυναίκες. Εξαιρετικές συνθήκες για προπόνηση και διοργάνωση τουρνουά έχουν δημιουργηθεί στις Αλπικές προπαρυφές της Αυστρίας και της Ιταλίας, υπάρχουν καλές πίστες στη Γερμανία, την Ελβετία και την Πολωνία. Πρόσφατα, μια πίστα που πληροί όλες τις απαιτήσεις άνοιξε και στη Ρωσία. Ο πρώτος αγώνας του Παγκόσμιου Κυπέλλου στο φυσικό χιόνι για το 2019 έχει προγραμματιστεί στη Μόσχα.
Σκουάλ (skwal)
Με μια πρώτη ματιά, μοιάζει με το συνηθισμένο σνόουμπορντ. Στην ουσία, όταν αυτό το είδος χειμερινού αθλήματος εμφανίστηκε, ακόμη και οι αθλητικοί παράγοντες πίστευαν ότι ήταν απλώς ένα παρακλάδι, και στους αγώνες σνόουμπορντ συμμετείχαν και αθλητές του σκουάλ. Αλλά καθώς κέρδιζαν αγώνα μετά τον αγώνα, αυτό οδήγησε στη διαμόρφωση του σκουάλ ως ξεχωριστής πειθαρχίας.
Δοσκά σκουάλ
Ένα ενδιαφέρον επεισόδιο από τη δημιουργία του νέου αθλητικού εξοπλισμού, ουσιαστικά του σκουάλ, συνδέεται με τον διάσημο Γάλλο σκιέρ Πατρίκ Μπαλμέν. Ο Μπαλμέν απέκτησε εξίσου καλές δεξιότητες στο κλασικό σκι κατηφόρας και στο σνόουμπορντ. Μην ξέροντας σε ποιο να δώσει τελικά προτεραιότητα, αποφάσισε να δημιουργήσει μια νέα σανίδα που συνδύαζε και τα δύο.
Η σανίδα του σκουάλ είναι ένας ιδιότυπος υβριδικός συνδυασμός σκι κατηφόρας και σνόουμπορντ, συνδυάζοντας χαρακτηριστικά και από τα δύο, αλλά με στένωση στο κέντρο και φαρδύτερες άκρες. Η διαφορά με το σνόουμπορντ είναι και η θέση του αθλητή: στέκεται με το πρόσωπο προς την πίστα, κάτι που του επιτρέπει να εκτελεί βαθιές στροφές και απότομες αλλαγές κατεύθυνσης. Η τεχνική κατάβασης με αυτόν τον εξοπλισμό είναι πιο σκληρή και απαιτεί ειδική προετοιμασία.
skwal
Αυτό το άθλημα είναι νεαρό σε ηλικία αλλά συνεχώς κερδίζει νέους υποστηρικτές. Η δημοτικότητά του αυξάνεται και στη Ρωσία. Οι αθλητικές εταιρείες προσφέρουν τον απαραίτητο εξοπλισμό από κορυφαίους Ευρωπαίους κατασκευαστές. Ένας ρωσικός διαδικτυακός φόρουμ λειτουργεί ενεργά, όπου οι λάτρεις του σκουάλ ανταλλάσσουν εντυπώσεις για καινούργιο εξοπλισμό, ανακαλυφθείσες πίστες, παρέχουν συμβουλές και δημοσιεύουν φωτογραφίες.
Σνόουσκουτ (Snowscoot)
Τι κάνουν οι λάτρεις της οδήγησης ορεινών ποδηλάτων τον χειμώνα, όταν υπάρχει παντού χιόνι; Κανένα πρόβλημα – γι’ αυτό υπάρχει το σνόουσκουτ ή μπάικμπορντ. Είναι ένας υβριδικός συνδυασμός σνόουμπορντ και γνωστού ποδηλάτου-σκούτερ.
σνόουσκουτ
Η κατασκευή του σνόουσκουτ περιλαμβάνει δύο φαρδιά πέδιλα-σανίδες με καμπυλωτές άκρες μπροστά και πίσω. Στο μεγαλύτερο πέδιλο είναι στηριγμένο ένα πλαίσιο με δεσίματα για τα παπούτσια του αναβάτη. Το δεύτερο, πιο κοντό πέδιλο, συνδέεται με ένα τιμόνι τύπου ποδηλάτου και χρησιμοποιείται για την επιλογή κατεύθυνσης ή για φρενάρισμα. Ο αθλητής ελέγχει το “σκοτέρ στο χιόνι” όρθιος, με ελαφρώς λυγισμένα γόνατα.
Εξτρίμ σνόουσκουτ
Το σνόουσκουτ δημιουργήθηκε στη Γαλλία το 1991 από τον Φρανκ Πετούρν κατά τη διάρκεια των αγώνων Concours Lépine. Εκείνη τη χρονιά, ο Πετούρν πήρε και δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για τον εξοπλισμό του.
Δοκιμή νέου εξοπλισμού, 1991-96
Η μαζική παραγωγή ξεκίνησε το 1996 σε συνεργασία με την Sunn, μια γαλλική εταιρεία που κατασκευάζει ορεινά ποδήλατα.
Ήδη μέχρι το 1998, τα σνόουσκουτ είχαν κάνει την εμφάνισή τους σε πίστες σε 10 διαφορετικές χώρες, ενώ διοργανώθηκαν και οι πρώτοι διεθνείς αγώνες, συμπεριλαμβανομένων Παγκοσμίων Πρωταθλημάτων. Πολλές χώρες δημιούργησαν εθνικές ενώσεις για αυτό το είδος χειμερινού εξτρίμ.
snowscooting-winter
Η τεχνική κατάβασης με αυτόν τον εξοπλισμό είναι σημαντικά πιο περίπλοκη από αυτή στο σνόουμπορντ, και το να περάσει κάποιος σε αυτό απαιτεί προηγούμενη εμπειρία στο σκι κατηφόρας. Η ταχύτητα που αναπτύσσεται είναι πολύ μεγάλη, ενώ η αντίδραση του σνόουσκουτ σε ανωμαλίες του εδάφους είναι απρόβλεπτη. Συχνά, κατά τη διάρκεια άλματος, ο αθλητής και το “σκοτέρ στο χιόνι” αποχωρίζονται και προσγειώνονται ξεχωριστά.
Για πολλούς λάτρεις του χιονιού, το σνόουσκουτ θεωρείται το πιο εξτρίμ είδος “κατάβασης”, με υψηλό ποσοστό τραυματισμού.
Παρόμοιο στο πνεύμα είναι το σκιμπάικινγκ (ski biking). Για κατάβαση υψηλής ταχύτητας χρησιμοποιείται το “ποδήλατο με πέδιλο”, που στα αγγλικά φέρει ονόματα όπως Snow Bike, Skibob, Skike ή Skicycle. Είναι πιο εύκολο να οδηγείς από ό,τι φαίνεται και είναι αρκετά σταθερό στις υψηλές ταχύτητες. Ένα τέτοιο ποδήλατο μπορεί ακόμα να φτιαχτεί και σε ένα γκαράζ.
Σνόουμπάικ
Σνόου-καγιάκινγκ
Οι θιασώτες του κωπηλατικού καγιάκε και της κατάβασης ορμητικών ποταμών δεν έμειναν και αυτοί χωρίς χειμερινή διασκέδαση.
Το σνόου-καγιάκινγκ ή μποάτινγκ (Snow Kayaking) είναι κατάβαση από πλαγιές με κάτασπρη χιονισμένη επιφάνεια πάνω σε ειδικές βάρκες-καγιάκ. Στα χέρια του αθλητή, ο οποίος είναι καθισμένος στο καγιάκ, υπάρχει ένα κανονικό κουπί, το οποίο χειρίζεται κατά την ταχύτατη κατάβαση.
Τα βίντεο αυτών των καταβάσεων εντυπωσιάζουν με τις ταχύτητες, τις δεξιότητες των αθλητών, που όχι μόνο κατορθώνουν να διασχίζουν απότομες πλαγιές, γκρεμούς, ράμπες, αλλά επίσης εκτελούν και εντυπωσιακά ακροβατικά.
Το σνόου-καγιάκινγκ είναι ένα πάθος για φανατικούς λάτρεις αυτού του είδους εξτρίμ. Ποιος ξέρει; Ίσως αυτό το άθλημα να αποκτήσει κάποια μέρα “επαγγελματική” θέση. Αναγνωρίστηκε επίσημα ως άθλημα μόλις το 2002, ενώ το πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα πραγματοποιήθηκε το 2007 στην Αυστρία.
Ξεχωριστά, αξίζει να συζητηθεί το σκιτζόρινγκ. Αυτό το υπέροχο χειμερινό εξτρίμ θα αποτελέσει το θέμα ενός ξεχωριστού άρθρου.
