دشت دمبای، که به آن دره اصلی دمبای نیز گفته میشود، در ارتفاع بیش از ۱۶۰۰ متر واقع شده است. این منطقه در قفقاز قرار دارد و دارای درههای کوهستانی و چشماندازهای زیبای کوهها است. این منطقه در نزدیکی رودخانه تباردا، یکی از شاخههای رودخانه کوبان (در منطقه ذخیرهگاه طبیعی تباردان) قرار دارد. در جنوب، این منطقه به رشتهکوه اصلی قفقاز ختم میشود.
هتل مشهور تابه دمبای - بازماندهای از معماری آیندهگرای شوروی.
پیست اسکی دمبای دقیقاً بین بلندترین نقطه اروپا – کوه البروس – و دریای سیاه واقع شده است. بلندترین نقطه آن، دمبای-اولگِن با ارتفاع ۴۰۴۶ متر است. دمبای در جمهوری قرهچای و چرکس واقع شده است.
آب و هوا و اقلیم در دمبای
فصل اسکی تقریباً از دسامبر تا آوریل ادامه دارد. بهاصطلاح “فصل اوج” از ژانویه تا مارس است: در این مدت، برف دامنههای دمبای را میپوشاند و هوا ملایم و نه چندان سرد میشود. در دشت دمبای، دمای متوسط زمستان حدود ۲-۵ درجه زیر صفر است؛ هرچند گاهی اوقات میتواند تا +۱۸ درجه سانتیگراد هم افزایش یابد. در ارتفاعات بالای ۳۰۰۰ متر، در زمستان دما میتواند به ۱۵-۲۰ درجه زیر صفر کاهش یابد. هنگام جریان هوای سرد از قلهها به سمت پایین، دما در ارتفاع میتواند برای مدتی از دما در دره بیشتر باشد.
در بهار و تابستان، شرایط برای تفریح بسیار مطلوب است: هوا گرم و دلپذیر، باد ملایم و آفتابی است. برف در ارتفاعات کمتر از ۲۹۰۰-۳۰۰۰ متر آب میشود و پوشش گیاهی سرسبز و مراتع آلپی نمایان میشود. این مکان بعد از آب شدن برف در بهار بسیار زیبا است. هوای اینجا بسیار تمیز است.
دمبای تاریخی
اولین قدمها برای کشف قلهها و درههای این منطقه در دوران روسیه تزاری برداشته شد، زمانی که اعضای انجمن کوهنوردی روسیه به اینجا آمدند. دولت شوروی ورزش را در سراسر کشور توسعه داد. در سال ۱۹۲۱، اولین پایگاه گردشگری در دمبای ایجاد شد. بدون شک، این تصمیم به دلیل مناظر بسیار زیبا و خیرهکننده این منطقه گرفته شد. تا دهه ۱۹۳۰، دمبای به مرکز اصلی ورزشهای زمستانی در اتحاد جماهیر شوروی تبدیل شد. پس از جنگ جهانی دوم، در دهه ۱۹۵۰، دمبای به پیشرفت ادامه داد – تلهسیژها معرفی شدند. با گذشت زمان، این منطقه تبدیل به یک پیست اسکی مدرن شد: اقامتگاهها و خانههای استراحتی ساخته شدند. پیستهای اسکی با طولهای مختلف تا ۶ کیلومتر و اختلاف ارتفاع تا ۱ کیلومتر طراحی شدند و این پیست به مکانی مهم برای اسکیبازان شوروی تبدیل شد.
دمبای مدرن
امروزه دمبای یکی از اصلیترین پیستهای اسکی روسیه است. محبوبیت این پیست حتی در میان علاقهمندان خارجی رشته اسکی در حال افزایش است. بیشتر این افراد کسانی هستند که ترجیح میدهند در مسیرهای غیررسمی و برف تازه اسکی کنند. جو دلپذیر و مناظر شگفتانگیز باعث میشود که برخی نقصهای خدمات را نادیده بگیرند.
در حال حاضر، حدود ۲۰ کیلومتر پیست برای ورزشهای زمستانی آماده شده است. پیستهای اسکی مسطح وجود ندارد، اما مکانهای شیبدار کوچکی وجود دارند که تازهکارها و کودکان میتوانند در آنجا تمرین کنند. به این مکانها «محل مخصوص مبتدیان» میگویند. در همین جا میتوان یک مربی حرفهای استخدام کرد. هنگام انتخاب مربی باید مراقب باشید، زیرا در اینجا استانداردی برای کیفیت خدمات مربیان وجود ندارد.
پیستهای اسکی دمبای
پیستهای اصلی دمبای شامل شیبهای با درجه سختی متفاوت است: سبز (سادهترین)، آبی (کمی سختتر) و قرمز (سختترین). بسیاری از پیستها دارای شیب ملایم و مناسب برای تازهکارها و متوسطها هستند. بخش پایین دامنهها که پوشیده از درختان است، برای علاقهمندان به مسیرهای دشوارتر و هیجانانگیز مناسب است. در اینجا شیبهای تند، برآمدگیهای بلند و صخرهها وجود دارند. حتی قلههایی وجود دارند که نمیتوان با تلهسیژ به آنها دسترسی پیدا کرد و فقط کوهنوردان حرفهای میتوانند به آنها صعود کنند: در اینجا میتوان از هلیاسکی استفاده کرد (برای علاقهمندان به اسکی با هلیکوپتر).
علاقهمندان به اسکی آزاد نیز میتوانند لذت کافی ببرند: مسیرهایی از ایستگاه بالایی ردیف پنجم تلهسیژ وجود دارد. تقریباً تمامی این مسیرها در سمت شمالی کوه افسانهای موسا-آچیتارا قرار دارند و به دره گوناچخیر یا مسیر تِبردا-دمبای ختم میشوند.
چندین مجموعه تلهسیژ در این منطقه فعال هستند. مجموعه جدید شامل پنج مجموعه است که شامل تلهسیژهای ۴ نفره، ۶ نفره و ۸ نفره است. مجموعه قدیمی از دو تلهسیژ یکنفره و یک تلهسیژ دونفره تشکیل شده است. همچنین، یک تلهسیژ ساخت یوگوسلاوی وجود دارد که به قله موسا منتهی میشود، و یک تلکابین شامل دو واگن ۲۰ نفره (موسوم به “آونگ”).
جالب است که هر تلهکابین در دامبای مالکین و شرایط استفاده خاص خود را دارد. در تلهکابین جدید، بلیت عبور معمولاً برای مدت زمان مشخصی مانند یک روز معتبر است. اما در تلهکابین قدیمی که به صورت صندلیدار است، هر بار استفاده به صورت جداگانه پرداخت میشود. همچنین استفاده از تلهکشها، تلهکابین یوگوسلاوکا و مأیتنیک نیز به صورت جداگانه پرداخت میشود. قیمتها در طول فصل تغییر میکنند.
در زمان گرم شدن ناگهانی، برخی از شیبها دچار کمبود برف میشوند. در این مواقع باید به نقاط بالاتر شیب بروید، جایی که ممکن است دما هنوز زیر صفر باشد. هنگام اسکی یا اسنوبورد، به دقت توجه کنید، زیرا ممکن است بخشهایی از مسیر بدون برف باشند. به طور کلی، کیفیت تمام مسیرها رضایتبخش است.
ایمنی در پیست تفریحی به صورت نامنظم تأمین میشود. در اینجا هیچ حفاظ، علائم و نشانهگذاری، دوربینهای وب، یا گشتهای امنیتی وجود ندارد. بررسیهای ایمنی برنامهریزیشده انجام نمیشود و اقداماتی برای پیشگیری از بهمن صورت نمیگیرد. در سراشیبیها دفاتر سازمانهای مختلف سرگرمی وجود دارند که اغلب نمیتوانند گواهیها و ضمانتهای لازم را ارائه دهند. تمام فعالیتهای سرگرمی و ماجراجویانه فقط به عهدهی خطر شخصی شما است. البته یک مرکز درمانی اورژانسی وجود دارد.
علاوه بر فعالیتهای اسکی، دامبای خدمات توریستی دیگر نیز ارائه میدهد. اینجا کافیشاپها، رستورانها و دیسکو-بارهای متعددی وجود دارد. همیشه کاری برای انجام دادن و جایی برای استراحت هست: مانند سواری با اسب، موتور برفی، استخر و غیره. هتلها و اقامتگاهها برای همهی اقشار جامعه از اقتصادی تا لوکس فراهم شدهاند و قیمتها متناسب است.
تابستان در دامبای
تقریباً از اواخر آوریل، فصل اسکی در دامبای به پایان میرسد. اما این به معنای توقف زندگی در اینجا نیست. پس از کاهش برف در شیبها، فصل گردشگری تابستانی آغاز میشود. البته در این زمان حرکت و شلوغی مانند زمستان وجود ندارد و پیشنهاد میکنیم که بازدید از دامبای تابستانی را برای آخر هفته برنامهریزی کنید. در روزهای کاری احتمال برخورد با تلهکابینهای غیرفعال و هتلهای بسته وجود دارد.
از آنجا که تابستان در دامبای به عنوان “فصل غیرشلوغ” شناخته میشود، قیمت اقامت و خدمات دیگر به طور قابل توجهی کاهش پیدا میکند.
در ماه سپتامبر، دامبای هنوز سرد نیست و بارانها نیز کم هستند. این احتمالاً بهترین ماه برای کسانی است که از شلوغی خوششان نمیآید. اما در ماه اکتبر، “فصل غیرشلوغ” تابستان با پاییز جایگزین میشود و تا آغاز فصل جدید اسکی کاری برای انجام در اینجا باقی نمیماند.