وسایل قایقرانی
گردشگری آبی، یکی از هیجانانگیزترین انواع گردشگری «بکر» است.
اینجا همه چیز وجود دارد: غوطهوری کامل در طبیعت، خودکفایی، لذتهایی که در شرایط شهری قابل دستیابی نیستند (مثلاً ماهیگیری، و چه ماهیگیریای!). در اینجا امکان رشد سریع از یک تازهکار با دانش اندک به یک حرفهای سختکوش و باتجربه، فراهم است.
رودخانههای کشور ما طیف وسیعی از گزینهها را ارائه میدهند: میتوانید در یک جمع دوستانه و صمیمی، در یک رودخانه آرام در جنگل شناور شوید؛ یا در جایی مانند قفقاز، سایانها یا آلتا، با یک رودخانه کوهستانی همچون نوعی «رولت روسی» بازی کنید.
برای انتخاب از میان این امکانات خارقالعاده، حتماً باید وسیله قایقرانی مناسب را انتخاب کنید. حال بیایید ببینیم این وسایل چگونه هستند، چه قابلیتی دارند و چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند.
بهطور کلی، وسایل قایقرانی را میتوان به سه کلاس تقسیم کرد (دقیقاً مانند کشتیهای جنگی واقعی): به کلاس سبک، متوسط و سنگین.
همچنین گونههایی هیبریدی نیز وجود دارند، که برای موارد خاص قایقرانی طراحی شدهاند و کاربردهای محلی و خاص دارند.
- کلاس سبک شامل کایاکها و قایقها است.
کایاک، قایقی باریک، بلند و بهشدت شبیه به یک کوسه است که معمولاً برای افراد تکنفره ساخته شده است (البته کایاکهای دو و سهنفره نیز وجود دارند). حرفهایها روی آن کارهای خارقالعادهای انجام میدهند.
برای مثال، وقتی قایق واژگون میشود (و این در سفرهای قایقرانی به وفور اتفاق میافتد)، یک کایاکسوار میتواند بدون ترک قایق، آن را دوباره به حالت اولیه برگرداند. همانند بارون مانخوزن که خودش و اسبش را با موهایش از باتلاق بیرون کشید.
این تکنیک را «چرخش اسکیمویی» مینامند.
یک مشکل وجود دارد: کایاک برای حملونقل بسیار جاگیر است، زیرا غیرقابلتفکیک است. افزون بر این، فضایی هم برای بار ندارد.
بنابراین در هر سفر قایقرانی، کایاکسواران به «شرپا» نیاز دارند؛ وسیله دیگری برای قایقرانی همراه با خدمه، که بار آنها را حمل کند.
نوع بسیار رایج و موفق از وسایل قایقرانی این کلاس، قایقها هستند، بهخصوص قایقهای دونفره. این قایقها میتوانند چارچوبدار یا بادی باشند.
قایقهای بادی سبک، فشرده و آسان نصب هستند. کافی است با استفاده از پمپ بادشان کنید – و آماده قایقرانی هستند.
اما! قایق بادی تقریباً هیچ گونهای برای پایدارسازی ندارد، بنابراین هنگام پارو زدن، به راحتی منحرف میشود و برای نگهداشتن آن در مسیر صحیح، توجه و تلاش زیادی لازم است.
بهعلاوه، این قایقها کاملاً غیرقابل پیشبینی هستند: مثل یک زن حساس ممکن است کاری غیرمنتظره انجام دهند و به زبان ساده، واژگون شوند.
ساختار قایق چارچوبی از نامش پیداست. ابتدا چارچوبی سفت از عناصر استاندارد موجود در بسته، مونتاژ میشود. جنس چارچوب از چوب یا فلز سبک است.
تفاوتی خاص در این مورد به وجود نمیآید و بر استحکام قایق نیز تأثیری ندارد. بلکه بیشتر به سلیقه برمیگردد.
هنگامی که چارچوب مونتاژ شد، در یک پوشش ضدآب و مقاوم مانند پوست بوفالو قرار میگیرد. و تمام!
یک توصیه: حداقل یک هفته قبل از سفر، زمانی را به امتحان مونتاژ اختصاص دهید.
قطعا لحظاتی وجود خواهد داشت که با غضب و ناامیدی، بالای تودهای از اجزای متفرقه ایستادهاید و با نگاهی به دستورالعملها فریاد میزنید: «اینجا چه نوشتهاند! این اصلاً جور در نمیآید!».
آزمودن آن روی آب و تمرین در ورود و خروج به قایق نیز خالی از لطف نیست. در این مواقع نکات خاصی وجود دارد که فقط از طریق تجربه میتوان به آنها پی برد.
تجربه بسیاری از قایقرانیها نشان داده است: قایق برای رودخانههای با درجه دشواری پایینتر مناسب است (اطلاعات در مورد درجهبندیها را میتوانید نه تنها از اینترنت، بلکه از تجربیات دیگر قایقرانان نیز دریافت کنید).
این وسیله جادار، نسبتاً پایدار و سریع است (در آبهای ایستا با تلاش گروهی هماهنگ میتواند به سرعت 7-8 کیلومتر در ساعت برسد) و شاید بهترین قایق برای رودخانههای باریک و تند با مسیرهایی که ارتفاعش از 1 متر تجاوز نکند باشد.
- کلاس متوسط به طور کامل و قابل توجهی توسط کاتامارانها اشغال شده است.
کاتاماران برای قایقرانی در رودخانههای کوهستانی
کاتامارانها بر اساس تعداد خدمه به دو نوع دو نفره و چهار نفره تقسیم میشوند. نوع دو نفره، از نظر عملکرد و ایمنی، به قایقها نزدیکتر بوده و بهندرت در قایقرانیهایی با درجه دشواری پنجم یا ششم استفاده میشود.
اما کاتامارانهای چهار نفره، گاهی حتی میتوانند رقیب جدی برای وسایل قایقرانی کلاس سنگین مانند کَپَرها باشند. ظاهر کلی کاتاماران احتمالاً برای همه آشناست. دو بالون طویلی که به قاب محکمی متصل شدهاند و چهار پاروزن. بالونها دوبل هستند: بالون داخلی از جنسی با خاصیت هوابندی و بالون خارجی با قطر کمتر و از پارچهای ضخیم و مقاوم ساخته شده است. قاب میتواند فلزی باشد، از فلز سبک، اما میتوان آن را از چوب در محل ساخت. البته، در این صورت کاتاماران کمی از زیباییاش کاسته خواهد شد.
امروزه میتوان کاتاماران را خرید و حتی به سبک خود سفارش داد.
لحظهای به تاریخچه بپردازیم.
تاریخچه کاتامارانها
اینجا ما شهروندان روسیه میتوانیم کمی به خود افتخار کنیم. اگر روسیه زادگاه فیلها نیست، اما قطعاً زادگاه کاتامارانهای گردشگری است.
در اتحاد جماهیر شوروی، کاتاماران به عنوان وسیلهای برای قایقسواری مدتها پیش و به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت. و از آنجا که تولید کارخانهای وجود نداشت، هر کس کاتاماران خود را با قبول ریسک و بر اساس درک شخصی میساخت.
طبیعتاً، با چنین تنوعی، پیشرفت به سرعت صورت میگرفت و حدود سال ۱۹۸۳ مشخص شد که ویژگیهای فنی بهینه برای کاتاماران چیست و مهمتر از آن – خدمهها از نشستن روی «نقطه پنجم» صرفنظر کرده و به حالت زانو زده تغییر مکان دادند. یعنی زمانی که پاروزن روی بالون به زانو مینشیند.
و برای جلوگیری از افتادن از کاتاماران، رانها با فیکساتورهای نرم یا سخت ثابت میشوند. این جزئیات کوچک فنی به نظر بیاهمیت، به طور غیرمنتظرهای تواناییهای آن را به شدت افزایش داد، به طوری که کاتاماران توانست با کلکها رقابت کند.
یک ضعف کاتاماران در مقایسه با کلک را باید بیان کنیم: شناوری آن ۴ تا ۶ برابر کمتر است. اما در عوض! کاتاماران میتواند سرعت منفی داشته باشد – زمانی که پاروزنان عقبگرد پارو میزنند؛ و حتی میتواند در خلاف جهت جریان حرکت کند.
البته در رودخانههای کوهستانی بعید است کسی بخواهد خلاف جریان حرکت کند، اما میتوان عرض رودخانه را طی کرد بدون اینکه ارتفاع زیادی از دست برود.
به عبارت دیگر، کاتاماران چهارنفره یک «اسب کار» واقعی برای هر نوع قایقسواری دشوار و ماجراجویانه است.
ویژگی دیگری که باید به آن توجه کرد: کاتاماران، بیش از هر وسیله قایقسواری دیگری، به خدمه حس «درک آب» میدهد، که با کلمات سخت توصیف میشود. به همین دلیل، پاروزنان کاتاماران اغلب به کلکسواران برجسته تبدیل میشوند (با افزایش سن، بسیاری به کلک تغییر کاربری میدهند، چرا که کاتاماران بیشتر به جوانان و افراد انعطافپذیر علاقه دارد). اما برعکس، تغییر از کلک به کاتاماران تقریباً اتفاق نمیافتد.
خارجیها در سال ۱۹۸۳، در جریان رالی قایقسواری در رودخانه چویا در آلتای، با کاتامارانهای روسی آشنا شدند.
روسها نیز برای اولین بار در همانجا کلکهای آمریکایی – رافتها را دیدند. آمریکاییها مدتها به دور انواع مختلف کاتاماران میگشتند، آنها را بررسی و عکاسی میکردند.
و دو سال بعد، در همان «رالی چویا»، کاتامارانهای کارخانهای خود را آوردند: شیک، صاف و در رنگهای متنوع! با این حال، باز هم نتوانستند جایزهای کسب کنند.
- حالا به کلاس سنگین وسایل قایقسواری میپردازیم – به کلکها.
رافت - کلک بادی برای قایقسواری چالشبرانگیز
اینجا دو روند موازی و مستقل از هم در حال توسعه بود.
یکی از آنها چیزی است که اکنون با کلمه «رافت» مشخص میشود – کلک آمریکایی، که اکنون در روسیه بسیار رایج شده است.
رافت یک وسیله قایقسواری بیضی شکل و تخت است که پاروزنان با پاروهای تک لبه مخصوص کاتاماران در امتداد کنارههای بادی آن مینشینند.
مزیت آن در مقایسه با کاتامارانها یا کلکهای روسی چیست؟ دقیقاً همان چیزی که مکدونالدز در مقایسه با قهوهخانههای ما دارد – در دسترس بودن، توزیع گسترده و در سادگی و بیادعایی.
برای قایقسواری همگانی و نسبتاً ایمن، که نیازی به تکنیک پیچیده ندارد، این بهترین گزینه است!
اِما درباره کلکهای خانگی خودمان: آمریکاییها که آنها را در رالی مذکور دیدند، به آنها نام «رافت روسی» (Russian Raft) دادند.
آمروزه، رافتهای روسی مدرن شامل ۴ تا ۵ بالون عرضی با قطر بزرگ - ۱ متر یا بیشتر - هستند. بالونها به قابی چوبی، که در محل ساخته میشود، بسته میشوند.
ساخت کلک، هم علم است و هم شعر، و بدون یک کشتیساز زبده نمیتوان آن را انجام داد. باید درختان مناسب انتخاب شوند، پوست آنها گرفته شود، روی آتش خشک شوند و به شکل لازم تراشیده شوند. در قسمت جلویی و عقبی نیز تکیهگاههایی برای پاروزنی نصب میشود – مثلثهای چوبی که برای تکیه دادن پاروها استفاده میشود. تکنیکی خاص، ساخت پاروهای بلند با طول ۴ متر یا بیشتر است.
همانطور که میبینید، این کاری طولانی است و به توانایی کارکردن با تبر نیاز دارد. اما چه لذتی دارد که به کشتی جنگی ساختهی دست خود نگاه کنید! حتی کاتامارانسواران تنبل (که قبلاً کشتی خود را ساختهاند) از مشاهده کشتی آماده برای آباندازی لذت میبرند.
و وقتی کلک با قدرت و اطمینان امواج شدید آب را طی میکند و خدمه به طور آرام و هماهنگ و بدون عجله کار میکنند – نه، هیچ رافتی چنین لذت زیباییشناختیای را فراهم نمیکند. افسوس! امروزه دیدن یک کلک واقعی روسی در حال قایقسواری – یک امر بسیار نادر است! همانند ماموتها در حال انقراضند.
تصویری از کلک بر روی رودخانه – چستر
ذهن کنجکاو قایقسواران نمیتوانست بیخیال بماند (حداقل تا همین اواخر)، و به همین دلیل انواع ساختارهای ترکیبی ایجاد شد.
هدف نیک بود: اختراع وسیلهای سبک، قابل اعتماد، ایمن که همه ویژگیهای خوب را داشته باشد. یکی از وسایل قایقسواری که به خوبی خود را ثابت کرده است، چستر است (این نام در سیبری رایج است؛ در مناطق دیگر ممکن است نام متفاوتی داشته باشد). این وسیله شامل دو بالون عرضی است که با قابی به هم متصل شدهاند. روی بالونها دو پاروزن رو در روی هم نشسته و با پاروهای کاتامارانی پارو میزنند.
چستر واقعاً به خوبی بین کلک و کاتاماران جای گرفته است: شناوری زیاد (و در نتیجه مقاومت به واژگونی) و مانورپذیری عرضی فوقالعاده. در اینجا توضیح کوتاهی از ساختار و امکانات انواع وسایل شناوری ارائه شده است. انتخاب با شماست که از کدام شروع کنید.
اما هرچه انتخاب کنید، باور کنید: گردشگری آبی ماجراجویانه یک فعالیت فوقالعاده و کاملاً مردانه است که شما را از نظر توانایی و پایداری میآزماید.
ویدئو
تماشای ویدئوی گردش با کاتاماران:
خطرناکترین نوع ورزش گردشهای آبی خطرناک هستند. اما کدام یک خطرناکترین نوع ورزش است ? ده ورزش برتر زیر تصویر فهرست شدهاند.
فناوری پیشرفت کرده است: علاوه بر کایاکها و کاتامارانها، میتوانید با آکواسکیپر هم امتحان کنید - پشیمان نمیشوید.
باز هم به خشکی برمیگردیم - رولرسرف چیست؟