Świadomie pomijam opisy fabuły, ponieważ wiele spoilerowych opisów można znaleźć w innych źródłach. Liczby po roku premiery to oceny IMDb.
Pierwszy film o skateboardingu powstał jeszcze przed erą poliuretanu, w 1966 roku – była to krótkometrażówka Skaterdater, która zdobyła Grand Prix Festiwalu Filmowego w Cannes. Ciekawa historia, choć jedno pozostaje zagadką – dlaczego dzieci są bosonogie? IMDb 7.1
1. Thrashin’/Zderzenie (1986) 6.6
Fabuły tu prawie nie ma, ale mamy młodego Josha Brolina, który zdobył Oscara w 2015 roku, oraz Red Hot Chili Peppers. Klasyka: rywalizujące gangi na deskorolkach, Romeo i Julia, stereotypowi bohaterowie i złoczyńcy – za to właśnie kochamy lata 80. Nie oglądajcie trailera – pełno w nim spoilerów. Jeśli uwzględnicie rok produkcji filmu, można się nim nieźle nacieszyć.
2. Skater Girl/Skejterka (2021) 6.7
Niezależnie od tego, jak mało prawdopodobny wydaje się scenariusz, zawsze miło oglądać, jak młoda dziewczyna jeździ na deskorolce.
Film zwraca uwagę na tematykę społeczną, ukazując skatepark w Radżastanie, który pozwala dzieciom z różnych kast się integrować. Podobno film został nakręcony, by inspirować młode kobiety do odwagi i podążania za swoimi zainteresowaniami. Nie uważam, że próbuje się nam tu wcisnąć kolejną narrację “wszyscy są złoczyńcami i wyzyskiwaczami”. Jest to całkiem niezły dramat sportowy z udziałem nieprofesjonalnych nastoletnich aktorów i dzieci – rzadkość w Bollywood. Dzieci są zafascynowane skateboardingiem – warto to zobaczyć. Dobry film na wieczór od Netflixa, w którym Hindusi nie śpiewają i nie tańczą, ale jeżdżą na deskorolkach.
3. Gleaming the Cube/Zbuntowany jeździec (1989) 6.3
W filmie występują prawdziwe legendy skateboardingu: Mark Rogowski, Lance Mountain, Mike McGill i Tony Hawk, obok głównego aktora – Christiana Slatera. To bardziej kryminał niż film sportowy, raczej klasy B. Jednak dynamiczne sceny z deskorolkami nadrabiają braki fabularne. Jeśli lubicie Christiana Slatera, to nie jego najgorszy film. Aha! Wszystkie triki Slatera wykonał dubler Rodney Mullen. Jego dwuminutowe “solo” na deskorolce w finałowej scenie wciąż robi wrażenie.
Max Perlich, Tony Hawk i Christian Slater
4. Paranoid Park/Park Paranoid (2007) 6.7
Jedno z najlepszych dzieł Gusa Van Santa, nakręcone na podstawie powieści o tym samym tytule. Idealna ścieżka dźwiękowa, piękne ujęcia – prawdziwa sztuka. Film dla koneserów, czysty arthouse.
5. Skate Kitchen/Kuchnia skejterów (2018) 6.8
Film bardziej przypomina dokument niż dramat fabularny. Jest tu mnóstwo skateboardingu, a postacie są naturalne i autentyczne. Większość obsady to nowojorscy skejterzy “z ulicy”. Jedyną osobą zdubbingowaną jest Jaden Smith. Mówi się, że Skate Kitchen nawiązuje do filmu Kids z 1995 roku. Kilka scen faktycznie do niego nawiązuje, ale nie nazwałbym tego lżejszą wersją Kids. To samodzielny, o wiele bardziej jasny i pozytywny film. Przy okazji, na bazie tego filmu HBO realizuje serial Betty (w 2021 roku powstaje drugi sezon).
6. Mid90s/Środek lat 90. (2018) 7.4
Debiut reżyserski Jonaha Hilla, będący w pewnym stopniu autobiografią jego młodości. Film w 100% oddaje ducha lat 90., łącznie z homofobią, ścieżką dźwiękową oraz marginalizacją kobiecych postaci. Mid90s nie jest stricte o skateboardingu i skejterach, ale warto obejrzeć.
7. Grind (2003) 6.0
Nie chciałem tego tu wrzucać (choć Kids z 1995 roku też pominąłem), ale już trudno. Zacytuję recenzenta amerykańskiego magazynu: Grind przypomina dialogi z filmów pornograficznych, które zazwyczaj przewija się do przodu.
8. Skateboard Madness (1980) 7.2
Klasyczny film świetnie ukazujący dynamiczny rozwój sportu: zmieniały się kształty desek, skateparków, rozmiary kółek. Skateboard Madness był kręcony przez kilka lat, a pracowali nad nim przyszłe gwiazdy, takie jak Peralta czy Rector. W zasadzie film można uznać za dokument i warto go obejrzeć jako historyczną retrospekcję.
9. Lords of Dogtown/Władcy Dogtown (2005) 7.1
Film o tym, jak kontrkultura staje się mainstreamem. Kilka efektownych scen oraz obecność Heatha Ledgera to plusy, ale całość wydaje się przygaszona. Poprzedzający go dokument “Dogtown i Z-Boys” o pionierach sportu z zespołu Zephyr skating team jest znacznie bardziej wyrazisty. Moim zdaniem film poświęca zbyt wiele uwagi osobowościom, a za mało samemu sportowi. Mimo to, warto obejrzeć fabularną wersję historii chłopaków, którzy zamienili skateboarding w formę dynamicznej sztuki.
10. Slam: Tutto per una ragazza/Wszystko dla dziewczyny (2016) 6.1
Film Netflixa na podstawie książki Nicka Hornby’ego, ale akcja została przeniesiona z Londynu do Włoch. Główny bohater jest zafascynowany Tonym Hawkiem, jego dziewczyna jest w ciąży, więc musi podjąć decyzje. Wszystko rozgrywa się na tle skatebordowego świata. Sympatyczny, spokojny film na wieczór w towarzystwie dziewczyny.
11. Wassup Rockers/Jak tam, rockersi!? (2005) 6.0
Reżyser Larry Clark to prawdziwy wojnista-podglądacz, który stworzył oprócz “Wassup Rockers” także takie produkcje jak znienawidzone przeze mnie “Kids”, “Bully” oraz w niektórych miejscach zakazany “Ken Park”. Nie chcę się rozwodzić nad nim zbytnio, zobaczcie trailer i zdecydujcie sami, czy warto to obejrzeć. Warto wspomnieć, że prawie połowa filmów Clarka jest osadzona w klimacie deskorolkowym, jednak wrażenie po nich jest bardzo ulotne. Wspomnieć można jeszcze “The Smell of Us” o destrukcyjnych nastolatkach-skejterach z Paryża, który również jest jednym z jego dzieł.
12. The Skateboard Kid I, II/Deskorolkowiec 1993/1994
Filmy z oceną 2.8/3.9 nie są wcale rzadkością, ale w tym przypadku ocena jest moim zdaniem niesprawiedliwa. Trochę bardziej naiwny niż “Ja i mój cień”, ale z dobrym akcentem na skateboarding. W 100% film rodzinny skierowany do widzów lat 90’. W końcu było nakręconych tyle złych filmów o deskorolkarzach, a te dwa są po prostu jednymi z nich. Lepsze niż “Grind”.
13. Machotaildrop/Machotaildrop 2009 6.8
Ten film przypomina skrzyżowanie “Lords of Dogtown” z “Charlim i fabryką czekolady”. Jak na film o deskorolce, skateboarding odgrywa w nim za małą rolę, ale jest to nietypowa, surrealistyczna bajka.
Filmy dokumentalne i historyczne o skateboarding i gwiazdach deskorolki
Nie będę komentował dokumentów, ale zaznaczę, że zbierałem je również na podstawie autorytatywnych źródeł sportowych. Lista na pewno nie jest kompletna, więc w komentarzach zapraszam do poprawek i uzupełnień. Nie miałem cierpliwości, aby do każdego filmu dodać plakat, za to przepraszam.
This Ain’t California (2012) 7.4
Film dokumentalny o trzech deskorolkarzach z NRD, którzy udokumentowali swoje życie na taśmach Super-8. Historia rozciąga się od lat 70. do pamiętnego roku 1989. Klimatyczny.
Skateistan: Four Wheels and a Board in Kabul (2011) 8.6
Pełnometrażowy dokument o pierwszej i jedynej szkole deskorolkowej w Afganistanie.
Learning to Skateboard in a Warzone (If You’re a Girl) (2019) 7.5
Cały horror afgańskiej rzeczywistości ukazany przez pryzmat szkoły dla dziewcząt, gdzie uczą się pisać, czytać i jeździć na deskorolce. Krótkometrażowa kontynuacja “Skateistanu”.
Poniżej lista filmów i seriali o deskorolce. Kilka plakatów do dokumentów z listy:
7 Hills (2019) 8.8
The Search for Animal Chin (1987) 8.0
GODSPEED a Skate Film (2020)
Freewheelin’ (1976) 6.9
Bones Brigade: An Autobiography (2012) 8.1
Propeller (2015) 8.6
Rouli-roulant (1966) 7.3
Deathbowl to Downtown (2008) 7.2
Rising Son: The Legend of Skateboarder Christian Hosoi (2006) 7.6
Who Cares?: The Duane Peters Story (2005) 7.1
D.O.P.E. Death or Prison Eventually (2008) 6.5
Skatopia: 88 Acres of Anarchy (2010) 6.6
Post Radical (2018) 8.1
Abandoned (2016) 8.5
Minding The Gap (2018) 8.1
The LA Boys
All This Mayhem (2014) 7.9
Dogtown and Z-Boys (2001) 7.7
Waiting For Lightning (2012) 7.4
Skateboard (1978) 5.3
Stoked: The Rise and Fall of Gator (2002) 7.2
Dumb: The Story Of Big Brother Magazine
The Man Who Souled The World (2007) 7.4
Made In Venice (2016) 6.5
The Devils Toy
King Skate (2018) 7.5
We Are Blood (2015) 7.8
The Motivation (2013) 6.8
Alien Workshop “Mindfield” (2009)
Santa Cruz: Wheels Of Fire
Away Days (2016) 8.9
Epicly Later’d (2011-) 8.7
Virgin Blacktop: A New York Skate Odyssey (2019)