De mens is altijd al aangetrokken door de lucht. In de jaren ‘70 van de vorige eeuw raakte men geïnteresseerd in deltavliegen. Vliegen met deltavliegers – lichte, ongemotoriseerde luchtvaartuigen – veroverde de harten van mensen die houden van extreme sporten en recreatie.
Slechts tien jaar later werden deltavliegers deel van de Olympische Spelen. Maar de mens wilde meer. Een deltavlieger biedt enkel zweven op luchtstromen. De wens om de mogelijkheden van ongemotoriseerde luchtvaartuigen uit te breiden, leidde tot de creatie van nieuwe typen deltavliegers, uitgerust met motoren.
Het standaardwerk voor ontwerpers en piloten
Gemotoriseerde Deltavliegers: Ontwerp en Vluchttheorie
De piek van onderzoek en experimenten in de Sovjet-Unie op het gebied van deltavliegers viel in de jaren ‘70. Dit zorgde voor een explosieve groei van motorisch ultralicht luchtverkeer aan het begin van de jaren ‘80. Het boek “Gemotoriseerde Deltavliegers: Ontwerp en Vluchttheorie” werd geschreven door A.P. Klimenko en I.V. Nikitin – directe deelnemers aan die legendarische ontwikkelingen.
Ondanks het verstrijken van de jaren is het grootste deel van de informatie in het boek nog steeds relevant. Het wordt nog steeds beschouwd als een standaardwerk voor ontwerpers en piloten van gemotoriseerde deltavliegers.
Gemotoriseerde deltavliegers
Ultralichte luchtvaartconstructies ontwikkelen zich in twee richtingen:
- Besturing met behulp van aerodynamische controlevlakken, zoals rolroeren, spoilers, enz.
- Gewichtsbesturing
Deltavliegers behoren tot de luchtvaartuigen met gewichtsbesturing. Er zijn succesvolle pogingen geweest om vleugels te ontwikkelen met besturingsvlakken, maar dit maakt de constructie onnodig complex en vermindert de betrouwbaarheid.
Mis onze selectie van de vijf beste films over luchtvaartpiloten niet.
De beugel van een deltavliegtuig kan ook worden gebruikt in combinatie met een paraglider. Hierover wordt hier in een ander artikel besproken.
Er kwam een nieuw type luchtvaartconstructie, genaamd de gemotoriseerde deltavlieger (MD). Er bestaan verschillende groepen ultralichte luchtvaartuigen (ULV).
Groep I — ULV’s die starten door de rensnelheid van de piloot en de volgende voordelen hebben:
- Laag gewicht;
- Mogelijkheid om te worden uitgerust met motoren met een lager vermogen;
- Geschikt om te starten vanaf ongelijke oppervlakken.
ULV’s van de eerste groep hebben nadelen: ze kunnen niet worden gebruikt om vracht te vervoeren. Bovendien moeten piloten hogere fysieke inspanningen leveren in vergelijking met gemotoriseerde deltavliegers van de tweede groep. De meest populaire motoropstelling is een motor die onder de vleugel van de MD wordt geplaatst.
Groep II ULV’s — hebben een landingsgestel, dat kan bestaan uit wielen of drijvers. Het tweede type wordt gebruikt voor starts vanaf wateroppervlakken. MD’s in de tweede groep kunnen nuttige lading vervoeren. Deze apparaten zijn veiliger dan die uit de eerste categorie, omdat de piloot stevig is vastgemaakt met riemen en beschermd is door de constructie; ze zijn ook eenvoudig in gebruik bij starten en landen.
Tijdens de landing doen zich vaak situaties voor waarbij een gemotoriseerde deltavlieger in aanraking komt met de grond als de invalshoek te groot is. In dat geval kan de piloot, die naar voren helt, ernstig met het hoofd of de borst op de grond terechtkomen. Het enige defensieve manoeuvre dat de piloot kan uitvoeren, is de vlucht beëindigen door met de voeten de grond te “vangen.”
Hoe kies je een longboard bij aankoop? Lees onze tips op de website.
Om niet te bevriezen tijdens wintersport, overweeg thermokleding. Lees onze gids en kies wat het beste bij je past.
Voor nieuwe skibestemmingen, bekijk onze aanbeveling over Sheregesh skioord .
Motorconfiguraties
Er zijn meerdere categorieën motorinstallaties te onderscheiden:
Op de rug van de piloot.
Onder de vleugel van het luchtvaartuig. Voordelen van configuratie #2: het installeren van de motor op de vleugel gebeurt snel. Bovendien bevindt de propeller zich ver van de piloot, wat de veiligheid en het comfort verhoogt. In het buitenland zijn MD’s met configuratie #2 het meest populair en worden ze op grote schaal geproduceerd.
Op een mast. Configuratie #3 werd gebruikt in de beginfase van de ontwikkeling van gemotoriseerde deltavliegers. Het nadeel van deze opstelling is dat de constructie vatbaarder is voor instabiliteit en verlies van bestuurbaarheid.
Twee motoren: op de vleugel of op de zijkanten. Een toestel met twee motoren bleek niet zo succesvol als verwacht, omdat de constructie ingewikkelder was en het comfortniveau lager in vergelijking met andere ultralichtvliegtuigen (ULV).
Op een motokarretje. Het ontwerp met een ophanging van de piloot biedt veel voordelen. De motokar is bedoeld voor het vervoeren van vracht en passagiers. Het wordt aan de vleugel van het toestel bevestigd. Het onderstel, de stoel van de piloot en andere elementen worden direct aan de motokar bevestigd. ULV’s met ontwerp #5 hebben een eenvoudige constructie, zijn betaalbaar en beschikken over uitstekende operationele kenmerken. Ze onderscheiden zich duidelijk van andere ULV’s door hun versterkte frame. Montage en demontage kosten weinig tijd, evenals het vervangen van de vleugel. De besturing lijkt op die van een sport-deltavlieger.
Op de vleugel en zijkanten. Dit ontwerp wordt het minst vaak gebruikt. Ondanks hun lage gewicht hebben ze een groot nadeel: het is onmogelijk om het luchtvaartuig te besturen wanneer het kantelt of een hoekbeweging maakt ten opzichte van de hoofdas (tangage).
Op de romp. Een inefficiënt ontwerp in het algemeen, dat werd ontwikkeld in de beginfase van de ULV-ontwikkeling. Wordt alleen gebruikt bij grote roeroppervlakken.
Twee of meer motoren op een motokarretje. Dit ontwerp lijkt op #5, maar verschilt in het aantal motoren. ULV’s met tweemotorige wagens worden alleen vervaardigd als experimentele modellen. Een klein voordeel ten opzichte van #5 en andere ontwerpen is dat het balanceren en vliegen mogelijk blijft, zelfs als slechts één motor werkt.
Lees op de pagina over hoogtevrees overwinnen meer over dit onderwerp.
Geïnteresseerd om parkour te leren? Bekijk ons artikel over deze nieuwe extreme sport.
Schema’s van motokarren
Kabelontwerp
Een licht motokarretje dat makkelijk in elkaar te klappen is en weinig opbergruimte inneemt. Model — ULV type “Kosmos”. Nadelen — minder stevig en betrouwbaar dan andere ontwerpen.
Paneelontwerp
Voordelen: minimaal gebruik van dragende elementen. Qua gewicht iets zwaarder dan het kabelontwerp, maar de productie en operationele kwaliteiten zijn van hetzelfde niveau. Het breekt minder snel en heeft een hoge sterkte en betrouwbaarheid, wat in noodsituaties positief bijdraagt aan de impactbelasting. Wordt gebruikt onder zware omstandigheden. Model van het paneelontwerp ULV — de MAI-2, gebouwd door A. Rusak.
Vakwerkontwerp
Dit ontwerp wordt zeldzaam gebruikt, ondanks de hoge sterkte. Bovendien blijft het systeem functioneel wanneer een van de dragende elementen defect raakt. Nadelen van dit ontwerp zijn de vele verbindingsonderdelen en het feit dat het niet inklapbaar is.
Balkontwerp
Het meest complexe van alle bestaande systemen. Het is een holle balk met een glasvezel bekleding. Dit ontwerp heeft een lage aerodynamische weerstand. Maar het niet kunnen opvouwen maakt transport moeilijk. Een voorbeeld van een balkontwerp ULV is de T-4, gebaseerd op de sport-deltavlieger “Slavutich-Sport”.
Deltavliegende toestellen
Dit toestel beschikt over een romp, een onderstel (met wielen, ski’s of drijvers), een duwende motor en een bestuurbare vleugel (zoals bij een deltavlieger, maar met een groter oppervlak). Het maximaal toegestane startgewicht van een deltavliegtuig mag niet meer dan 495 kg bedragen vanaf het land en 500 kg vanaf het water (volgens de classificatie van de Internationale Luchtvaartfederatie).
Ze worden meestal gemaakt met een driewielig onderstel dat in de winter kan worden vervangen door ski’s. Als vluchten vanaf het water worden gepland, wordt de deltavlieger uitgerust met drijvers. In sommige gevallen wordt de module vervangen door een bootromp, wat alleen vluchten vanaf water toelaat.
De vleugel van de deltavlieger is een duraluminium frame, verdeeld door stalen kabels en bedekt met zachte dakronstof. Deze wordt met een scharnier aan de module (motokar) vastgemaakt.
Skiresort Logojsk - het bekendste winterresort van Wit-Rusland.
Weet je nog wat azimut is? Hier kun je lezen hoe je je correct oriënteert met een kompas.
Elke deltavlieger biedt de vlieger meer mogelijkheden, omdat hij niet beperkt wordt door luchtstromen maar afhankelijk is van de tankinhoud en de beschikbare brandstof. Met een deltavlieger kun je onder verschillende weersomstandigheden vliegen. De voordelen van een deltavlieger zijn:
- lichtgewicht in gemonteerde staat;
- eenvoudige montage en demontage;
- gemakkelijk in gebruik en onderhoud;
- veelzijdigheid (met gebruik als hydroscooter of luchtslee);
- praktisch onverwoestbaar;
- ongevoelig voor snelheid en windrichting.
De aerodynamische eigenschappen van een deltavlieger zijn lager dan die van een deltavleugel. Toch kan de piloot in geval van motorstoring gemakkelijk naar de grond zweven op de “vleugel”.
Om op te stijgen is een glad, aangestampt oppervlak nodig met een lengte van 150 tot 250 meter; voor de landing is 100 tot 150 meter nodig. Het onderstel mag tijdens het taxiën niet stuiteren. De meeste vluchten vinden plaats op een hoogte van 150-500 meter, maar bij wens kan de hoogte tot 5000 meter worden bereikt.
Zelf een ultralichtvliegtuig bouwen
Deltavliegen in Rusland heeft een vrij solide geschiedenis. Het vliegen met een deltavlieger werd al onderwezen bij DOSAAF. Toch kan men niet zeggen dat de sport van het deltavliegen zich op het hoogtepunt van zijn ontwikkeling bevindt. De productie van deltavliegers met motoren van internationaal niveau is praktisch afwezig. Aan de andere kant ontbreekt het enthousiastelingen die willen leren vliegen op een gemotoriseerde deltavlieger vaak aan de middelen om een nieuw toestel aan te schaffen (een nieuwe deltavlieger met motor kost minimaal 250.000 roebel). Een gedeeltelijke oplossing voor dit probleem is de organisatie van regionale clubs voor deltavliegers. Hier kan men gezamenlijk een deltavlieger of een motorvliegtuig aanschaffen. De kosten voor het onderhoud en de exploitatie van de toestellen worden ook verdeeld onder de leden van de club. Daarnaast levert iedereen een bijdrage aan het beheer van het vliegclub-eigendom (zoals het onderhouden van de start- en landingsbaan en het verzorgen van hangars waar de toestellen worden opgeslagen). Beginners kunnen in dergelijke vliegclubs ook een opleiding volgen om te leren vliegen met een gemotoriseerde deltavlieger.
Daarnaast bouwen veel vakmensen met succes een deltavlieger met motor met hun eigen handen. Hiervoor worden verschillende modules apart aangeschaft. Hier is bijvoorbeeld een lijst van onderdelen die nodig zijn om zelf een gemotoriseerde deltavlieger te maken:
- Deltavlieger vleugel – een nieuwe vleugel kost vanaf 50.000 roebel
- Module of “karretje” – gebruiksklaar kost dit ongeveer 75.000 roebel
- Motor – vaak wordt een motor van een kleine buitenlandse auto gebruikt. Bijvoorbeeld Suzuki G13BB – 50.000-60.000 roebel
Uiteraard zijn er verschillende varianten mogelijk. U kunt bijvoorbeeld de kar zelf ontwerpen en assembleren volgens tekeningen, in dat geval hoeft u alleen het onderstel en het instrumentenpaneel aan te schaffen.
